Literature Review luôn là phần nặng nề đối với hầu hết các sinh viên khi chập chững bước vào con đường nghiên cứu. Ngoài vấn đề chuyên môn, có thể nói rằng thách thức lớn chính là rào cản ngôn ngữ và sự ra đời liên tục của các kết quả nghiên cứu. Chính vì thế mà việc viết literature review luôn kéo dài đến tận những ngày cuối cùng của một luận văn. Nhưng cũng phải khẳng định rằng literature review không phải là một công việc viết xong rồi là hoàn thiện cho một nghiên cứu, mà nó là một công việc đòi hỏi phải viết đi viết lại nhiều lần, diễn ra trước, trong và sau khi thực hiện nghiên cứu. Sau đây là một số gợi ý bước đầu có thể tham khảo để làm quen với công cuộc nhiều thử thách này.
Trước tiên phải nói rằng về cơ bản, có hai xuất phát điểm thường gặp ở sinh viên khi bắt đầu viết lit review. Đó là (1) chưa hiểu rõ mình định viết cái gì trong cái topic khá rộng của mình hoặc (2) biết khá rõ về những mục tiêu mình cần đạt được trong bài review. Nói cách khác, người viết cần hiểu rõ là mình đã xây dựng được một khung lập luận (argument) cho bài review hay chưa. Nếu đã có được khung lập luận (có thể từ người hướng dẫn, từ nghe các bài trình bày, hoặc từ các kiến thức mình đã có trước đây). Nhưng dù là ở trường hợp nào, chúng ta cũng đề cần phải confirm lại khung lập luận của mình, sẵn sàng thay đổi nó hoặc hình thành những lập luận mới trong quá trình review.
1. Xác định rõ hơn các key concepts trong topic của mình: Tức là mình cần quan tâm đến những khái niệm cụ thể nào, ví dụ như teachers' identity, learning motivation, communication apprehension, hoặc group cohension. Sau đó tìm những tác giả chính của mỗi concept này và đọc những bài phân tích của họ liên quan đến các khái niệm này để chắc chắn một điều là chúng ta không đi lạc hướng.
2. Phân tích quá trình phát triển của các concepts: Các concepts trong khoa học xã hội nói chung thường phức tạp và chồng lấn một số phần với những concepts khác. Thông thường thì mỗi concept đều có một quá trình phát triển của nó và hầu hết nó đều được thay đổi theo sự phát triển chung của nhân loại theo thời gian. Quan trọng là không phải những nhận định mới về một concept sẽ phù hợp hơn so với những nhận định trước đây về concept đó. Đó là chưa kể đến yếu tố về địa phương (local context). Vì thế, hiểu được cặn kẽ về sự phát triển của một concept sẽ giúp người làm nghiên cứu thể hiện tiếng nói của mình hài hòa nhưng mang tính thuyết phục.
3. Xây dựng hoặc xây dựng lại khung lập luận (argument): Những bài lit review của sinh viên khi mới tập làm nghiên cứu thông thường chỉ là một bài trình bày dạng lý thuyết suông mà không có một argument cụ thể nào. Hay nói một cách khác là tác giả không có đóng góp gì cụ thể trong phần lit review của mình. Đây là một sự hiểu nhầm rất tai hại. Mỗi bài lit review phải thể hiện một lập luận chặc chẽ, liên quan mật thiết đến mục tiêu nghiên cứu của mình, nếu không bài viết đó sẽ rất kếm giá trị. Ví dụ đơn giản của một lập luận như sau:
Các phân tích ở giai đoạn 1900s cho rằng learning motivation gồm hai thành phần chính là intrinsic motivation và extrinsic motivation, nhưng sau đó có nhiều nghiên cứu khác cho rằng learning motivation phức tạp hơn nhiều, gồm 3 thành tố là intrinsic, extrinsic, và intensity motivation. Intensity motivation là một loại động cơ phức tạp, nó được cấu thành không chỉ riêng từ internal motive hay external motive mà là sự kết hợp cả hai. Điều kiện để intensity motivation diễn ra là phải hội đủ cả một yếu tố nào đó của internal motivation and một yếu tố nào đó có liên quan đến external motivation, chứ không hoạt động đơn lập như internal hay external motivation. Tuy nhiên, cũng có thể nói rằng lập luận về intensity motivation này chỉ đúng đối với các trường hợp người học không hiểu rõ về động cơ học tập của mình, cho nên mới cân đối qua lại giữa intrinsic motive và extrinsic motive khi đưa ra quyết định. Như vậy, rất có thể intensity motivation chỉ diễn ra ở những đối tượng có diễn dịch phức tạp khi nhìn nhận một vấn đề, còn đối với những học sinh suy nghĩ giản đơn thì intensity motivation không tồn tại.
Bài kế tiếp tôi sẽ đi vào quá trình viết lit review.
- 19001 views